1978 թ. Թոմսոնը, Խորենացու «Հայոց պատմությանը» անհավաստի աղբյուրի պիտակ փակցնելուց ու Պատմահորը վատաբանելուց հետո որևէ լուրջ հակահարված չստանալով, անցավ Փարպեցուն ու Եղիշեին: Եղիշեն նույնպես Թոմսոնի համար գիտական էթիկան խախտող մի ոչ բարոյական կերպար է, իսկ նրա երկը՝ ոչ թե ականատեսի պատմած, այլ իբր ընդամենը Ղազար Փարպեցու հաղորդումների գրական ընդարձակ վերամշակում:
Ոչ միայն Հայաստանում, այլև ողջ աշխարհում տարեկան հազարավոր երեխաներ դեռ չծնված մահանում են`զոհ գնալով ծնողների անպատասխանատու և քմահաճ վարքին: Մեր հասարակությունում դեռ չծնված սպանում են հատկապես աղջիկ երեխաներին և դա հիմնականում` ամուսնու դրդմամբ: Իսկ այն երեխաները, որ ծնվում են ծնողների կամ ծնողներից մեկի կամքից անկախ, զրկվում են հայրական կամ մայրական խնամքից ու աջակցությունից: Ողջ կյանքի ընթացքում այդ երեխաներին հետապնդում է հասարակության դաժան նախատինքն ու «ապօրինի զավակ» պիտակը, որը բազմաթիվ հարցերում խոչընդոտ է դառնում` խաթարելով նրանց ճակատագիրը:
Բացեք հանրահայտ «Բրիտանիկա» հանրագիտարանն ու այնտեղ գտեք Խորենացու մասին հոդվածը: Այո՛, արևմուտքում լուրջ չեն վերաբերվում հայ Պատմահորը` համարելով նրան կեղծարար, իսկ նրա երկը` ոչ հավաստի աղբյուր:
Մոտ 10 ամսական Հռիփսիմեին օրեր առաջ մայրը թողել էր Սուրբ Սարգիս եկեղեցու բակում՝ մի երկտողով, որում նշել է երեխայի անունն ու գրել, թե երեխային հանձնում է Աստծո խնամքին: Մայրն իր արարքը պատճառաբանել էր նրանով, որ ամուսինը չի հավատում` երեխան իրենից է: Տեսնելով եկեղեցու բակում մանկական սայլակի մեջ պառկած միայնակ երեխային՝ մարդիկ մտածել են, թե մայրը եկեղեցում է, և երեխային ներս են տարել, որ չմրսի: Մորն այդպես էլ չեն գտել, փոխարենը գտել են երկտողը: Կապուտաչյա ու շիկահեր փոքրիկի կացարանն այս պահին Երևանի Նորք-Մարաշ համայնքում գտնվող «Մանկան տունն» է:
Թե որքան հզոր է արևմտյան հակաքարոզչությունը հայագիտության մեջ, հնարավոր չէ պատկերացնել՝ առանց լուրջ ուսումնասիրություններ կատարելու: Սակայն կան դեպքեր, երբ ամեն ինչ տեսանելի է անգամ անզեն աչքով: Ավելին, մեր ակադեմիական շրջանակներում ողջունում և փառաբանում են օտար հեղինակներին, ովքեր հայագիտությանն առնչվող որևէ աշխատություն են հրապարակում՝ առանց խորանալու այդ աշխատությունների բովանդակության մեջ: Բերենք մի քանի օրինակներ:
Աշոտը մեկն է այն երիտասարդներից, որոնց «բախտ է վիճակվել» ապրել Նուբարաշենի թիվ 11 հատուկ դպրոցում: Ծնողների կողմից հրաժարված և մանկատանը մեծացած Աշոտին 8 տարեկանում տեղափոխել են գիշերօթիկ, որտեղից էլ՝ ուսումնարան: Թե՛ գիշերօթիկի, թե՛ ուսումնարանի մասին խոսելիս Աշոտը դժոխային օրերն է մտաբերում. «Այն, ինչ վերջին շրջանում բացահայտվեց ու ներկայացվեց այդ գիշերօթիկի մասին, ընդամենը մի փոքր մասն է,- ասում է նա ու պատմում, թե ինչպես էին, օրինակ, դասատուները ստիպում տարիքով ավելի մեծ երեխաներին ճնշել փոքրերին: Կամ ինչպես էր դասատուն մտնում դասասենյակ, երեխաներին ստիպում, որ ձայն չհանեն, մինչև դասաժամը ավարտվի, և ինքը հեռանա՝…