Հայաստանում ֆրանսիական աշխարհահռչակ «Կարֆուր» սուպերմերկետների ցանցի բացումը կբացեր նաև հայաստանյան տնտեսության հիվանդ շնչառությունը` մաքրելով այն տասնամյակներ առաջ ախտահարած և տնտեսության մեջ ներծծված մենաշնորհային թույնից: Թվում է` դա արդեն իրատեսական էր և ողջունելի նաև Հայաստանի իշխանությունների կողմից: Հիշենք, որ ամենաբարձր մակարդակով մշտապես խոսվում է երկիրն այդ ախտից օր առաջ ազատելու անհրաժեշտության մասին, և «Կարֆուրի» մուտքը Հայաստան խոսքը գործ դարձնելու հիանալի հնարավորություն էր, բայց…
1988 թ. սիրիահայ Հովիկ Բաղդասարյանի հայրը Հալեպում հիմնում է կոշիկի արտադրամաս և խանութ՝ որդու անունով: Շուտով «Հովիկ շուզը» դառնում է Հալեպի ամենահայտնի խանութներից մեկը՝ երկհարկանի, մեծ սեփական տարածքով, որի հաճախորդների զգալի մասը հարուստ սիրիացիներն էին: Նրանց կանայք ու երեխաները տարվա բոլոր եղանակներին օգտվում էին հայ կոշկագործի արտադրանքից:
Առավոտյան հասարակական տրանսպորտի վարորդը գնում է պարկ, անցնում պարտադիր բժշկական ստուգում, ինչը համապատասխան թղթի վրա հաստատվում է կնիքով, ապա տեխնիկական ստուգման է ենթարկվում տրանսպորտային միջոցը, որից հետո վարորդը դուրս է գալիս աշխատանքի: Բայց այս ամենը՝ լոկ թղթի վրա: Իրականում. «Ի՞նչ ստուգում, ի՞նչ բան. պեչատը կանեցում քցած ա, վերցնում, պեչատում ենք»,- խոստովանում է երթուղայինի վարորդը, որի անունը հայտնի պատճառով չենք հրապարակում:
Տեղյա՞կ եք, որ սերիալներն արդեն մանկապարտեզ են ներխուժում` դառնալով տուն-տունիկի «սցենար», իսկ երեխաները մարմնավորում են սերիալների հերոսներին: Այսօր ես այդ մասին իմացա հինգ տարեկան աղջկանիցս` շատ պատահական:
1996 թվական, Նուբարաշենի քրեակատարողական հիմնարկ, 52-րդ խուց: 12-14 հոգու համար նախատեսված խցում մի կերպ տեղավորված է 20-ից ավելի կալանավոր: Նրանց մեջ է նաև մաթեմատիկոս, ծրագրավորող Գուրգեն Մարտիրոսյանը, որը հանգամանքների բերումով, այդ թվում նաև քաղաքական, դրանից մեկ տարի առաջ հայտնվել էր այնտեղ: Խցի դուռը բացվեց: Ներս բերեցին նոր կալանավոր. «Պայծառ դեմքով մի երիտասարդ էր,- հիշում է Գուրգեն Մարտիրոսյանը,- երբ մտավ խուց, նրա դեմքի արտահայտությունն ինձ էնքան բան ասաց: Մարդ կա` դեմքին նայում ես` տեղով պրոբլեմ է, էդ տղան լույս էր արձակում, դա հազվագյուտ երևույթ է»: